Brak pomysłu na odpowiedzialną społecznie dekarbonizację sektora transportu grozi pogorszeniem warunków życia osób mieszkających poza metropoliami i konkurencyjności tych terenów. Przyczynia się także do pogłębienia się zjawisk wykluczenia i ubóstwa transportowego.
Wykluczenie komunikacyjne odnosi się do problemu ograniczonego dostępu do transportu publicznego, lub – w skrajnych, acz licznych przypadkach, całkowitego braku dostępu. Jest ono najczęściej analizowane w ujęciu przestrzennym lub społecznym, głównie przez pryzmat niskiej dostępności do transportu publicznego w Polsce poza obszarami metropolitalnymi i miastami.
Zjawisko to może prowadzić do trudności w dostępie do ośrodków administracji, handlu, edukacji, zdrowia i miejsc pracy.
Coraz częściej komentowany z pozycji społecznych problem wykluczenia transportowego, ma również swój wymiar środowiskowy.
W kontekście wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi i wynikającej z tego faktu polityki klimatycznej Unii Europejskiej, pojawia się ryzyko występowania „systemu transportowego trzech prędkości”:
• neutralnych klimatycznie w średniej perspektywie czasowej dużych miast i metropolii,
• umiarkowanie czystych środowiskowo średniej wielkości miast i miasteczek,
• wykluczonej z transformacji energetycznej i klimatycznej prowincji.
Dotknięci zjawiskiem ubóstwa energetycznego i transportowego mieszkańcy obszarów pozametropolitalnych o rozproszonej zabudowie, używają niespełniających dzisiejszych standardów środowiskowych pojazdów do zaspokajania swoich potrzeb związanych z mobilnością. Korzystanie z takich pojazdów, często sprowadzonych z zagranicy i ponad 15-letnich, wynika często nie z chęci zatruwania środowiska lub braku wrażliwości klimatycznej, ale z braku realnej alternatywy w postaci wysokiej jakości transportu publicznego i dostępności tych pojazdów z punktu widzenia kosztów ich eksploatacji.
Zapraszamy do zapoznania się z Raportem Kurs Donikąd autorstwa Krzysztofa Krawca, Piotra Chrzanowskiego i Krzysztofa Rucińskiego.
