Poryw i flauta. Jak giełda napędza polską gospodarkę?

Warszawska giełda to jedno z najważniejszych osiągnięć polskiej transformacji. Dlaczego jednak hasło „innowacyjnej gospodarki” rozpala wyobraźnię decydentów i mediów, podczas gdy na dźwięk słów „rynek kapitałowy” trudno się spodziewać podobnej reakcji?  Między innymi na to pytanie szukają odpowiedzi eksperci WiseEuropa, w najnowszej publikacji  „Poryw i flauta. Jak giełda napędza polską gospodarkę?”

Przezwyciężenie marazmu, jaki od pięciu lat panuje na GPW,  wymaga od wszystkich interesariuszy podjęcia zdecydowanych działań, od których jakości zależeć będzie to, czy polscy przedsiębiorcy będą w przyszłości mogli liczyć na konkurencyjny rynek finansowy.  O rolę pośrednika między gospodarstwami domowymi a firmami ubiega się wiele instytucji finansowych, z których każda pełni odmienną funkcję w systemie finansowym, odróżniając się od pozostałych nieco innym zestawem wad i zalet. Choć zadaniem niniejszego opracowania nie jest wyczerpująca analiza współczesnego rynku finansowego w jego pełnej złożoności, przyświeca mu jednak ambicja przedstawienia czytelnikowi dobrze uzasadnionych argumentów za tym, że silny rynek kapitałowy jest warunkiem sine qua non długookresowego sukcesu gospodarczego każdego kraju średniej i dużej wielkości.

Choć korzyści istnienia rynku kapitałowego są liczne i wciąż niestety nie dość rozumiane i doceniane przez decydentów, to dla gospodarki najważniejsze są przede wszystkim te trzy z nich, z którymi banki radzą sobie w najmniejszym zakresie:

• Po pierwsze, rynek kapitałowy jest unikalnym źródłem kapitału wysokiego ryzyka niezbędnego dla wzrastania pozycji rynkowej przedsiębiorstw. Dotyczy to zwłaszcza najbardziej innowacyjnych projektów, które zyskują szczególnie wiele na poza bankowym finansowaniu.

• Po drugie, umożliwia on wyjątkowo szybki wzrost skali działalności najbardziej produktywnych firm, które dzięki pieniądzom z giełdy mogą pozwolić sobie na ekspansję rynkową w skali znacznie większej niż ta jaka byłaby osiągalna wyłącznie dzięki akumulacji zysków i zaciągnięciu zabezpieczonych na istniejącym majątku kredytów bankowych. Pociąga to za sobą cały wachlarz korzyści makroekonomicznych: spadek cen produkcji przemysłowej i usług dzięki efektom skali, łatwiejsze finansowanie prac badawczo-rozwojowych, wzrost siły rodzimych marek i ułatwienie rozwoju firm krajowych na rynkach globalnych.

• Po trzecie, charakterystyczna dla giełdy dyscyplina wiążąca się z transparentnością, respektowaniem standardów ładu korporacyjnego, zorientowaniem na wartość oraz procesem fuzji i przejęć znacząco poprawia alokację zasobów w gospodarce. Firmy „zombie” to zjawisko charakterystyczne wyłącznie dla gospodarek, w których dominuje kredyt bankowy – rynek kapitałowy łączy pozytywnego stosunek do ryzyka z szybkim i bezlitosnym działaniem w odniesieniu do nieperspektywicznych przedsięwzięć.

Publikacja „Poryw  i  flauta”  inauguruje znacznie szerzej zakrojony projekt – Rynek Kapitałowy 25+.  Odpowiadamy w niej na pytanie, po co Polsce jest potrzebna giełda, ilustrując argumenty  teoretyczne i empiryczne praktycznymi  przykładami pokazującymi korzystny  wpływ  rynku  kapitałowego  na  rozwój  i  konkurencyjność  polskiej  gospodarki. Publikacja powstała w ramach realizowanego w WiseEuropa Programu Polityk Publicznych i Governance.

Na jesieni 2016 roku planujemy opublikowanie szerszego raportu przedstawiającego najważniejsze wyzwania stojące przed polskim rynkiem kapitałowym. Przedstawimy w nim swoisty bilans 25-lecia rozwoju warszawskiej giełdy na tle innych giełd światowych. Posłuży on do pogłębionej analizy nowych i starych bolączek GPW oraz ich przyczyn. Wreszcie, w oparciu o opinie ekspertów i instytucji zaangażowanych w codzienne funkcjonowanie rynku kapitałowego w Polsce, zaproponujemy w nim szereg rekomendacji, zawierających konkretne, realistyczne rozwiązania, jakie należy wdrożyć by umożliwić mu wyrwanie się z impasu.

Autorzy papera: Maciej Bitner, Maciej Bukowski, Urszula Siedlecka

Masz pytania dotyczące Publikacji? Skontaktuj się z autorami

Maciej Bukowski
Prezes Zarządu

Maciej Bitner
Główny Ekonomista

Zobacz także:

Giełda nie pomoże start-upom, ale gospodarce tak, Obserwator Finansowy

Rząd pamięta o rynku kapitałowym, Parkiet