';

Od szczytu w Katowicach do zeroemisyjnej strategii dla Polski – policy brief

W perspektywie 2050 roku Polska jest w stanie obniżyć emisje CO2 w sposób spójny zarówno z dotychczasowymi ambicjami Unii Europejskiej (80% redukcji emisji do 2050 r.) jak i nowym celem neutralności klimatycznej, wskazują na wyniki modelowania ścieżek emisji z kluczowych sektorów gospodarki z wykorzystaniem modelu WISE MEEP. W związku z tym Polska nie powinna dłużej unikać przygotowania długoterminowej strategii uwzględniającej scenariusz osiągnięcia neutralności klimatycznej. – twierdzą autorzy najnowszej publikacji WiseEuropa, która powstała jako podsumowanie szczytu klimatycznego w Katowicach COP24.

Eksperci WiseEuropa przygotowali trzy scenariusze dojścia do celu Net zero transformacji stopniowej, opóźnionej i ambitnej. Jak wynika z publikacji niezależnie jednak od scenariusza, już w perspektywie 2040 r. konwencjonalne technologie węglowe odgrywają marginalną rolę w produkcji energii elektrycznej, a do 2050 r. są w pełni wycofane z miksu energetycznego. Zastępują je źródła odnawialne, osiągające co najmniej 70% udziału w produkcji energii – z tego ponad połowa przypada na energetykę wiatrową na lądzie i morzu. Pozostałą produkcję zeroemisyjnej energii może zapewnić rozbudowa elektrowni jądrowych zgodnie z rządowymi planami połączona z wykorzystaniem niskoemisyjnych technologii gazowych (elektrownie i elektrociepłownie gazowe uzupełniane przez instalacje CCS lub korzystające z syntetycznych paliw w ramach rozwiązań Power2Gas). Rezygnacja z energetyki jądrowej będzie wymagała dodatkowych inwestycji w instalacje OZE oraz uzupełniające je niskoemisyjne technologie gazowe.

Emisje CO2 ze spalania paliw kopalnych i procesów przemysłowych w Polsce w różnych scenariuszach polityki klimatycznej do 2050 r.

 

Źródło: model WISE MEEP

Rekomendacje dla polityki publicznej – od strategii do działania

Polska nie powinna dłużej unikać przygotowania długoterminowej strategii. Jak piszą autorzy powinna ona zawierać porównanie kilku scenariuszy osiągnięcia celów określonych w Paryżu np. dzięki inwestycjom i innowacjom technologicznym lub zmianie wzorców konsumpcyjnych w społeczeństwie. Przygotowanie tego rodzaju dokumentu wymaga wydzielenia odpowiednich zasobów w administracji publicznej i koncentracji odpowiedzialności w jasno określonym centrum decyzyjnym. Stworzenie scenariusza net zero wymaga także przeprowadzenia szerokich konsultacji z zainteresowanymi stronami, w ramach których rząd w sposób klarowny przedstawiłyby istniejące dylematy i pola wyboru, przy jednoczesnej akceptacji nieuchronności redukcji emisji.

Strategia zeroemisyjna powinna stanowić podstawę rewizji celów krajowej polityki energetyczno-klimatycznej do roku 2030, a także być punktem odniesienia dla obecnie wdrażanych inicjatyw, w tym dla programu „Czyste powietrze”, działań na rzecz wsparcia elektromobilności, modernizacji ciepłownictwa czy budowy gospodarki obiegu zamkniętego. W odróżnieniu od większości dziś funkcjonujących dokumentów publicznych musi ona brać pod uwagę wyniki najnowszych badań naukowych w obszarze technologii redukcji emisji oraz uwzględniać konieczność harmonizacji celów Polski z długoterminowymi strategiami innych państw europejskich. W warunkach zintegrowanej gospodarki globalnej, próba wdrażania całkowicie odrębnej strategii rozwoju przez małą gospodarkę otwartą, której model wzrostu oparty jest o eksport na rynki światowe jest z góry skazana na porażkę.

Autorzy publikacji podkreślają, że określenie w strategii skali oraz oczekiwanego tempa zmian na szczeblu sektorowym pozwoli na przyjęcie systemowego podejścia do finansowania transformacji, uwzględniającego zarówno różne formy bezpośredniego wsparcia ze środków publicznych, jak i mobilizowanie środków prywatnych poprzez narzędzia regulacyjne, takie jak opłaty, zakazy czy standardy produktowe.

Publikacja:

Od szczytu w Katowicach do zeroemisyjnej strategii dla Polski – policy brief

Autorzy: Maciej Bukowski, Aleksander Śniegocki

office-main