
W tak trudnych dla Ukrainy czasach, kształt przepisów dotyczących udzielania zamówień publicznych będzie determinował kierunek powojennej odbudowy. Zamówienia publiczne mogą być wykorzystywane strategicznie do osiągania długoterminowych celów środowiskowych, społecznych i gospodarczych. Odpowiednie polityki powinny odzwierciedlać strategiczne podejście i tworzyć zachęty dla władz publicznych i dostawców do angażowania się w zrównoważone zamówienia.
Wdrożenie zrównoważonej i sprawiedliwej polityki w zakresie zamówień publicznych będzie konieczne w kontekście skutecznej odbudowy, aby pozyskać odpowiednią pomoc międzynarodową i pobudzić otoczenie biznesowe, innowacje, włączenie społeczne oraz odbudowę dotkniętych kryzysem sektorów przemysłu w sposób przyjazny dla klimatu. Ważne jest również, aby wsparcie odbudowy było dostosowane do procesu integracji Ukrainy z UE, zgodnie z zasadami i standardami zamówień publicznych UE.
Dążenie Ukrainy do przestrzegania europejskich wartości i standardów oraz długofalowe pragnienie uzyskania pełnego członkostwa w UE sprawiły, że uzyskała ona status kraju kandydującego do UE. Należy również podkreślić, że ścieżka Ukrainy na wczesnym etapie i w długofalowym procesie odbudowy jest silnie związana z integracją europejską, co wymaga dostosowania polityki Ukrainy do zasad i standardów UE. W tym kontekście priorytetową uwagę zwraca się na pełną realizację zobowiązań Ukrainy wynikających z Układu o Stowarzyszeniu między Unią Europejską a Ukrainą, w tym w szczególności na przestrzeganie zasad zrównoważonego rozwoju i zielonej gospodarki.
W niniejszym raporcie chcemy skupić się na potencjalnych instrumentach umożliwiających wykorzystanie potencjału tych planów i wybraliśmy do tego celu zamówienia publiczne. To narzędzie prawno-polityczne ma szczególne znaczenie dla zasad wydatkowania dostępnych środków publicznych na odbudowę, dlatego zasługuje na pogłębioną uwagę. Kształt przepisów dotyczących udzielania zamówień publicznych będzie determinował kierunek powojennej odbudowy. Dobrze ukierunkowana, odpowiednia pomoc międzynarodowa oraz mechanizmy przejrzystych zamówień publicznych na wszystkich etapach, to warunki wstępne skutecznego finansowania odbudowy.
Analizując inicjatywy odbudowy Ukrainy, odbudowa ukierunkowana na wzmocnienie odporności w przyszłości i zamówienia publiczne są oczywiście powiązanymi ze sobą elementami, które zapewnią pozytywne postrzeganie zrównoważonych działań przez wszystkich interesariuszy. Co więcej, wdrożenie polityki zamówień publicznych w sposób otwarty i przejrzysty przyciągnie więcej funduszy od darczyńców, które są niezbędne dla projektów na rzecz odbudowy. W związku z tym, niezbędne jest efektywne prowadzenie zamówień publicznych w procesie odbudowy, również w celu pobudzenia środowiska biznesowego.
Autorzy: Olena Shestopaliuk, Maciej Sychowiec, Anastasiia Vereshchynska
Współpraca: Piotr Bogdanowicz, Wojciech Lewandowski