Ukraina oficjalnie kandyduje do UE i reformuje się w szybkim tempie. W raporcie przyglądamy się polskiej drodze do UE, próbując wyciągnąć wnioski, które mogą okazać się cenne dla Ukrainy. Oczywiście sytuacja Polski w latach 90. oraz u progu XXI w. znacznie różniła się od dzisiejszego położenia Ukrainy. Choćby dlatego, że kraj, który korzystał z wieloletniego okresu pokoju, porównujemy z krajem, który prowadzi wojnę obronną z państwem terrorystycznym dysponującym jedną z największych armii na świecie. W istocie poruszamy się na granicy dwóch epok: historycznej odwilży schyłku XX w. oraz odżywających współczesnych konfliktów. Podkreśla to jedynie śmiały i bezprecedensowy charakter wysiłków Ukrainy.
Zmieniła się jednak również sama UE, czego dowodzą zwłaszcza rozdziały Dostosowanie polityki klimatycznej i energetycznej oraz Ochrona środowiska. UE, do której przystępowała Polska, była przede wszystkim wspólnotą zasad; UE, do której przystępuje Ukraina, jest również w coraz większym stopniu wspólnotą polityk. W naszym raporcie omawiamy oba te wymiary, a w pierwszym rozdziale, Zmiana reguł gry: Reforma instytucjonalna i przystąpienie Polski i Ukrainy do UE, wskazujemy na pewne kontrasty pomiędzy nimi. Na każdym kroku podkreślamy także znaczenie zdrowych instytucji dla dobrobytu obywateli i powodzenia każdej polityki.
Uważamy, że pomimo wyraźnych różnic w zewnętrznym otoczeniu UE i jej wewnętrznym funkcjonowaniu Polacy nadal mogą podzielić się ze swoimi ukraińskimi partnerami i przyjaciółmi cennymi spostrzeżeniami. Przede wszystkim polskie doświadczenia pokazują, że przystąpienie do UE jest tylko jednym z elementów integracji. Wiele korzyści z integracji pojawia się przed faktycznym przystąpieniem do Wspólnoty, a wiele trudności nie znika lub pojawia się później. Z tego powodu nasza analiza nie tylko obejmuje okres bezpośrednio poprzedzający przystąpienie Polski do UE oraz krótki czas po akcesji, lecz także uwzględnia wszystkie istotne zmiany od wczesnych lat 90. aż po współczesność.
