Prace nad polską wersją Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO) toczą się już od trzeciego kwartału 2020r. Jednak ze względu na przyjęty przez rząd tryb przygotowywania dokumentu, jego szczegóły nie zostały dotąd udostępnione opinii publicznej. W oczekiwaniu na publikację projektu KPO i rozpoczęcie konsultacji społecznych, warto zweryfikować, na jakim etapie zaawansowania są Plany Odbudowy innych państw Unii Europejskiej, oraz jak poradziły sobie one z przygotowaniem strategii wyjścia z kryzysu po pandemii COVID-19. Mając na uwadze, że wszystkie państwa UE mierzą się w bardzo krótkim czasie z podobnym wyzwaniem, doświadczenia tych krajów, które są dziś najbardziej zaawansowane w przygotowaniu KPO mogą być przydatne dla państw, w których proces ten się przedłuża.
Analiza dostępnych opracowań europejskich KPO pozwala zidentyfikować cztery główne, strukturalne wyzwania, na które warto zwrócić uwagę przy ocenie krajowego dokumentu:
- Wielu planom brakuje wyraźnej kwantyfikacji tego co – przy pomocy wydatkowanych środków –poszczególne państwa zamierzają osiągnąć, w tym tego w jaki sposób proponowane projekty przyczynią się do osiągnięcia celów klimatycznych na rok 2030 oraz założeń europejskiej agendy cyfrowej.
- Państwa w swoich planach – zarówno w zakresie polityki klimatycznej jak cyfrowej – koncentrują się na sektorze publicznym, a inne ze środków udostępnionych w ramach Funduszu Odbudowy i Rozwoju pragną silniej stymulować zmiany w sektorze prywatnym. Nieadekwatne zaadresowanie tego dylematu może mieć poważne konsekwencje długookresowe dla KPO rozumianego jako program reform strukturalnych mających nie tylko wspomóc wyjście z pandemii (Recovery) ale i budowę strategicznych przewag na przyszłość (Resilience).
- W części krajów teksty KPO nie zawierają reform strukturalnych uprawdopodabniających osiągnięcie przez nie celów strategicznych wskazywanych przez Komisję Europejską m.in. w zakresie klimatu, gospodarki cyfrowej, spójności społecznej i terytorialnej czy standardów governance.
- Sporo zastrzeżeń wobec opublikowanych KPO formułowano odnośnie procesu konsultacji społecznych, z naciskiem na jego kompletność i inkluzywność. Wobec późnego harmonogramu publikacji dokumentu w Polsce ten aspekt może okazać się szczególną piętą achillesową naszej strategii wobec kryzysu COVID19.
Przeczytaj najnowszą publikację WiseEuropa dotyczącą europejskich planów odbudowy:
