W październiku br. w Gdańsku odbył się warsztat dla pracowników lokalnej administracji w ramach projektu Wind4Bio. Celem warsztatu była identyfikacja głównych barier dla rozwoju energetyki wiatrowej w gminach.
Zorganizowane przez WiseEuropa wydarzenie poprowadziły Aleksandra Miłobędzka (Kierowniczka ds. Rozwoju), Marianna Sobkiewicz (Analityczka) i Karolina Szyller (Menedżerka ds. Komunikacji). W pierwszej części warsztatu zaprezentowano dobre praktyki dla samorządów w oparciu o raport projektu Wind4Bio pt. „Good practices and policy recommendations on developing consultation and cooperation mechanisms between public administration and civil society”. Następnie odbyła się praca w grupach, która podzielona została na dwie części:
- Zwiększanie udziału społeczeństwa w procedurach wydawania zezwoleń
- Praktyki zbiorowej ochrony różnorodności biologicznej
Podczas części pierwszej, w formule pracy grupowej, uczestnicy dyskutowali na temat rozwiązań zaprezentowanych w raporcie, które mogłyby zostać wdrożone na poziomie gmin w ramach lokalnych planów działania.
Podczas drugiej części, w formule okrągłego stołu, uczestnicy dyskutowali nt. praktyk zbiorowej ochrony bioróżnorodności biologicznej w podziale na trzy kluczowe zagadnienia. Poniżej zaprezentowane są poruszone wątki oraz kluczowe wnioski.
Rola społeczności lokalnych
Społeczności lokalne najlepiej znają okoliczny teren, ale jednocześnie mają za mały wpływ na decyzje. Wskazano na potrzebę zwiększenia znaczenia i popularności referendów lokalnych oraz działanie na rzecz zwiększenia zaangażowania mieszkańców, którzy na co dzień są „neutralni” i nie mają sprecyzowanych lub skrajnych poglądów, a co za tym idzie – mniejszą motywację do udziału w referendum. Mieszkańcy rzadko śledzą to, co dzieje się w gminie (np. mało osób korzysta z Biuletynów Informacji Publicznej), natomiast sotłysi nie angażują społeczności lokalnych w podejmowanie decyzji.
Jak wyważyć interesy (krajowy, wojewódzki, lokalny, indywidualny)?
Postawa NIMBY („nie w moim ogródku”) zawsze będzie problemem, co sprawia, że systemy rekompensat są kluczowe dla uzyskiwania poparcia dla inwestycji wiatrakowych. Przykładami rekompensat mogą być nowe drogi, przedszkola, kanalizacja. Potrzebne jest przeciwdziałanie problemowi spadania wartości nieruchomości sąsiadujących z farmami wiatrowymi. Gminy, w których są już farmy wiatrowe, lepiej rozumieją korzyści, jakie z nich płyną – tam jest łatwiej o dalszy rozwój energetyki wiatrowej. Jednocześnie pojawia się potrzeba edukacji obywatelskiej – zarówno w szkołach, jak i wśród dorosłych (przykłady: edukacja o odnawialnych źródłach energii w szkole, „ściągawki” informacyjne dla dorosłych mieszkańców).
Ochrona środowiska
Ważna jest działalność Towarzystw Ochrony Przyrody, Koalicji Ratujmy Rzeki czy Greenpeace’u. W kontekście ochrony środowiska należy również wspomnieć, że szacowanie wartości usług ekosystemowych, tj. uwzględnienie np. ich wartości dodanej w zakresie ochrony zdrowia obywateli oraz ochrony środowiska, może być problematyczne.